CHUYỂN ĐỔI SỐ TRONG SẢN XUẤT NÔNG NGHIỆP
CHUYỂN ĐỔI SỐ TRONG SẢN XUẤT NÔNG NGHIỆP
CTV: Trần Quốc Hoàn
Chuyển đổi số là quá trình hoàn chỉnh áp dụng số hóa và ứng dụng số hóa hóa ở cấp độ cao, quy mô lớn; là quá trình thay đổi từ phương thức kiến tạo, quản lý, điều hành, sử dụng dữ liệu truyền thống sang phương thức kiến tạo, quản lý, điều hành, sử dụng dữ liệu dựa trên những nền tảng kỹ thuật số, như: Dữ liệu lớn, internetnet vạn vật, trí tuệ nhân tạo, điện toán đám mây … đối với mọi mặt trong đời sống xã hội, với mục tiêu là tạo nên một bước chuyển lớn, về hiệu quả và tổng giá trị sản xuất cho xã hội theo hướng tích cực [1].[2].[3].[4].[5]. Hay nói cách khác, chuyển đổi số là quá trình ứng dụng kỹ thuật số tiên tiến ở cấp độ cao; thay thế cho phương thức ứng dụng dữ liệu truyền thống, nhằm tạo nên những chuyển biến mạnh mẽ về giá trị sản xuất cho xã hội, theo hướng tích cực.
Nông nghiệp là một ngành sản xuất vật chất cơ bản của xã hội; là một bộ phận cấu thành và có vai trò cực trọng trong nền kinh tế quốc dân của nhiều quốc gia trên thế giới. Đặc biệt là những quốc gia, xem nông nghiệp là ngành kinh tế truyền thống như Việt Nam. Năm, 2019 GDP ngành nông nghiệp chiếm 13,96 % tổng giá trị GDP của cả nước[6]. Bình Phước, nằm trong vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, có tiềm năng sản xuất nông nghiệp. Nông nghiệp được xác định là ngành kinh tế chủ lực của tỉnh. Trong những năm qua, bức tranh nông nghiệp của tỉnh đã có những điểm sáng, như: (1) Công nghệ tiên tiến đã được ứng dụng vào thực tiễn sản xuất; đã có những mô hình ứng dụng công nghệ tự động hóa ở mức thông minh; xây dựng được một số cơ sở dữ liệu lớn cho lĩnh vực lâm nghiệp; internet kết nối vạn vật đã đi vào thực tiễn sản xuất. (2) Đã xây dựng được một số phần mềm chuyên dùng cho ngành nông nghiệp, như: Phần mềm quản lý lập địa, phần mềm tự động hóa chi trả dịch vụ môi trường rừng, phần mềm quản lý rừng bền vững. (3) Năng suất, sản lượng nông sản gia tăng, hình thành được những vùng nguyên liệu có quy mô lớn. (4) Nông nghiệp công nghệ cao đang từng bước đi vào hệ thống, theo chiến lược của tỉnh. (5) Sản phẩm nông nghiệp khá phong phú về chủng loại; tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, truy xuất nguồn gốc được áp dụng trên nhiều mặt hàng nông sản. Nhiều nông sản đã được cấp giấy chứng nhận Việt Gap, Global Gap và OCOP. (6) Sở hữu trí tuệ được chú trọng, chất lượng nông sản, thương hiệu nông sản được cải thiện; gia tăng được sức cạnh tranh nông sản; thị trường nông sản được mở rộng. (7) Một số loài trái cây được xem như biểu tưởng của ngành nông nghiệp, đã khẳng định được thương hiệu trên thì trường toàn cầu. (8) Hệ thống quản lý và tổ chức sản xuất nông nghiệp khá kiện toàn từ cấp cơ sở đến cấp tỉnh. (9) Nhiều doanh nghiệp, hợp tác xã và nông dân đã có nhiều sáng tạo, sáng kiến, giải pháp kỹ thuật ứng dụng vào thực tiễn sản xuất, mạnh dạn trong đổi mới sáng tạo.
Nhưng, trước bối cảnh hội nhập, cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4, thời kỳ chuyển đổi số thì đòi hỏi các ngành kinh tế, xã hội nói chung và ngành nông nghiệp nói riêng, cần phải có những bước chuyển mình xứng tầm với tiềm năng vốn có, theo định hướng phát triển kinh tế xã hội của tỉnh. Sự chuyển biến này dựa trên 3 trụ cột quan trọng là khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.
Cho đến nay, chuyển đổi số trong nông nghiệp được xem là xu hướng tất yếu. Vì chuyển đổi số trong nông nghiệp, giúp nâng cao năng suất, lợi nhuận, tối ưu hóa sản xuất và đem lại nhiều cơ hội phát triển.
Chuyển đổi số cũng giúp kết nối nông dân với các tổ chức chế biến, thương mại và người tiêu dùng trên toàn thế giới. Cũng có thể nói chuyển đổi số mang lại cho ngành nông nghiệp một phương thức quản lý, sản xuất, kinh doanh hiện đại, chất lượng cao, khai thác hiệu quả tiềm năng vốn có của địa phương.
(Ứng dụng thiết bị IOT trong nông nghiệp đạt được hiệu quả cao. Nguồn: https://fsivietnam.com.vn)
Thực tiễn, chuyển đổi số trong nông nghiệp, thường áp dụng những giải pháp, như: (1) Hoàn chỉnh cơ sở dữ liệu vật lý ảo, làm cơ sở để ứng dụng công nghệ tiên tiến vào quản lý, sản xuất, kinh doanh nông nghiệp. (2) Đẩy mạnh ứng dụng internet kết nối vạn vật vào thực tiễn sản xuất nông nghiệp (cụ thể: hệ thống cảm biến tạo dữ liệu đầu vào liên tục theo thời gian; internet kết nối thông tin các đối tượng; ứng dụng thông minh sẽ tự động hóa phân tích dữ liệu theo yêu cầu của sản xuất nông nghiệp).
(Ứng dụng Drone trong nông nghiệp là một phương án chuyển đổi số hiệu quả, Nguồn: https://fsivietnam.com.vn)
(3) Phát triển các phần mềm ứng dụng chuyên sâu cho ngành nông nghiệp, trên cơ sở ứng dụng học máy để phân tích dữ liệu, nhận định diễn biến và khuyến cáo cho người quản lý, sản xuất, kinh doanh nông nghiệp. Học máy cũng có thể hiểu là kỹ năng sự dụng các thuật toán phân tích dữ liệu, trong môi trường máy tính. Học máy được xem là có tính sáng tạo nhất trong chuyển đổi số. (4) Ứng công nghệ robot và trí tuệ nhân tạo để thay thế con người; đồng thời cải thiện năng suất, sản lượng nông nghiệp. (5) Sử dụng thiết bị không người lái trong canh tác nông nghiệp để gia tăng năng suất, sản lượng, chất lượng nông sản. (6) Phát triển các đơn vị giải pháp công nghệ, làm trung tâm kết nối các thành phần khác của hệ sinh thái nông nghiệp, trong thời kỳ chuyển đổi số. (7) Thay đổi phương thức quản trị truyền thống, sang phương thức quản trị số doanh nghiệp.
Một số giải pháp nêu trên, hy vọng là tài liệu tham khảo cho những tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh nông sản trên địa bàn tỉnh, trong thời kỳ chuyển đổi số.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Bách khoa toàn thư, 2021. https://vi.wikipedia.org/wiki.
2. Cục tin học hóa, 2021. Giới thiệu về chương trình chuyển đổi số Quốc gia, kinh tế số.
3. VnExpress. Chuyển đổi số là gì.https://vnexpress.net
4. Trường Đại học Vinh. Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư và sự tác động đến phương pháp dạy học ở đại học hiện nay. http://vinhuni.edu.vn
5. Thành phố Đà Nẵng. Chuyển đổi số là gì và quan trọng như thế nào trong thời đại ngày nay. https://danang.gov.vn.
6. https://vietnam.opendevelopmentmekong.net. Nông nghiệp và thủy sản.
7. https://fsivietnam.com.vn. Chuyển đổi số trong nông nghiệp.
Cảm ơn đã xem bài viết, hẹn gặp lại!
